Türkiye’deki Kent İçi Raylı Sistem Hatları ve Hizmet Veren Araçların Durumu

Türkiye’de şu anda 12 ilimizde Kentiçi Raylı sistem işletmesi hizmet vermektedir. Bu illerimiz İstanbul, Ankara, Bursa, İzmir, Konya, Kayseri Eskişehir, Adana, Gaziantep, Antalya, Samsun ve Kocaeli’dir. Bu işletmelerimizde şu an itibarıyla 3461 adet Metro, LRT, Tramvay ve Banliyo araçları hizmet vermektedir. Ayrıca yakın gelecekte raylı sistem kullanması planlanan diğer illerimiz ; Diyarbakır, Mersin, Erzurum, Erzincan, Urfa, Denizli, Sakarya ve Trabzon’dur.

KENTİÇİ RAYLI SİSTEM HATLARI VE HİZMET VEREN ARAÇLARIN DURUMU

Kirazlı-Halkalı : CRRC Metro aracı (%50- %70 yerli katkı) : 272

Kabataş-Mahmutbey / Dudullu-Bostancı: H.Rotem Metro (%50 yerli ) : 120

Yenikapı-Atatürk H.A : ABB 105 adet : 105

Mecidiyeköy-Mahmutbey : H.Rotem Metro (%50 yerli katkı) : 300

Taksim – Osmanbey : H.Rotem Metro aracı (% 40 yerli ) : 68

Üsküdar – Ümraniye : Mitsubishi Metro aracı(%15 yerli katkı) : 126

Kirazlı – Başakşehir : Alstom Metro aracı : 80

Taksim – Osmanbey : Alstom (32) ve Hyundai Rotem (92 ) : 124

Kadıköy – Kartal : CAF Metro Aracı : 144

Marmaray : Hyundai Rotem EMU aracı : 440

Bağcılar-Kabataş : Bombardier 55 adet, Alstom 37 adet : 92

Kadıköy-Topkapı-M.Selam : Gotha 6 adet, H.Rotem 28 adet, KTA 32 adet,

İstanbul (% 60 yerli katkı) 18 Tramvay : 84

Ankara Metro : CRRC Metro 324 araç, 108 Bombardier : 432

Ankaray : Ansoldo Breda 33 adet HRS : 33

Başkentray : H. Rothem 96 adet EMU ( % 20 Yerli) : 96

Adana : H. Rothem Metro aracı : 36

İzmir : ABB 45 adet, CSR 42 adet, CNR 95 adet Metro,

H.Rotem 38 adet Tramvay(% 48 yerli) : 220

İzmir Banliyo : CAF 99 adet, H.ROTEM : 120 adet( %35 yerli) : 219

Bursa : Siemens 48 adet, Bombardier 30 adet,

DUAWEG 13 adet, GOTHA 3 adet,

GREEN CITY(%60 yerli katkı) 60 adet,

İpek Böceği (%60 yerli katkı) 18 adet : 172

Eskişehir : Bombardier 33 adet, Skoda 14 adet Tramvay : 47

Kayseri : Ansaldo Breda 38 adet,

Bozankaya 31 Tramvay (% 50 yerli katkı) : 69

Konya : Skoda 72 adet Tramvay : 72

Samsun : Ansaldo Breda 16 adet, 5 adet CNR

Durmazlar 8 adet Tramvay (% 60 yerli ) : 29

Antalya : CAF 14 adet , H.ROTEM ( %48 yerli katkı )

18 adet ve 3 adet Nostalji Tramvayı : 35

Gaziantep : Alstom 28 adet Tramvay : 28

Kocaeli : Durmazlar 12 adet ( %60 yerli) : 18

Genel Kentiçi araç toplamı : 3461 adet.

1990 yılından bu yana ülkemize 12 farklı ülkeden 14 farklı markaya sahip hiç yerli katkıya sahip olmayan 2168 adet araç satın alınmıştır. 2012 yılında ARUS’un kurulmasından bu yana ARUS’un gayretleriyle satın alınan araçlarda yerli katkı şartı getirilmiş ve yerlilik oranı % 15’ten % 70’e çıkmıştır. 2012 yılından buya yerlilik şartı getirilerek 1293 adet araç satın alınmıştır. Bu araçlardan 183 adedi % 50-60 arasında yerli katkı sağlanarak üretilen Panorama, İstanbul, Talas, İpekböceği ve Green City milli markalı araçlarımızdır. TCDD bağlı ortaklıkları Tülomsaş ve Tüvasaş yerli ve milli EMU ve DMU trenleri üretiyor. Aselsan yerlileştirme çalışmalarına büyük destek veriyor. Ayrıca Bozankaya firması Bangkok/Tayland’a 88 adet metro aracı ve Durmazlar firması da Polonya’ya 20 adet tramvay ihraç ediyor. Anlaşıldığı gibi ARUS firmaları Tramvay, LRT, Metro, EMU ve DMU trenlerini tamamen yerli ve milli imkanlarla üreterek ihracata da başlamış bulunuyorlar.

ARUS’un büyük gayretleri neticesinde 7 Kasım 2017 tarih ve 30233 Sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan 2017/22 sayılı Raylı sistemlerde en az % 51 yerli katkı şartı getiren Başbakanlık genelgesi ve 15 Ağustos 2018 tarih ve 36 sayılı Cumhurbaşkanlığı tarafından onaylanan “Sanayi İşbirliği Programının Uygulanmasına İlişkin Usul ve Esaslar” yönetmeliği ile kamu alımlarında yerlileştirme ve milli marka üretim süreci resmiyet kazanmıştır.

Kent içi Raylı sistemlere sahip 12 işletmemiz ve raylı sistem planlanan 8 ilimizde 2035 yılına kadar ihtiyaç duyulan Metro, LRT, Tramvay ve Banliyo Tren ihtiyacı yaklaşık 7000 adettir. Alt yapı ile birlikte 50 milyar Euro maliyeti olan tüm bu raylı sistem araç ve altyapı işlerini ARUS, üyeleri ile birlikte tamamen yerli ve milli imkanlarımızla üreterek ithalata son vermeyi ve raylı sistem ihracatımızı artırmayı hedeflemiştir.

Kaynak: İlhami Pektaş